przekładnia stożkowa

Przekładnie stożkowe posiadają cechy, które umożliwiają jej szerokie zastosowanie np. w rolnictwie. W tym podrozdziale zostaną omówione przekładnie stożkowe o zębach prostych i warto przypomnieć, że jest to odmiana przekładni kątowej, czyli takiej, której osie przecinają się najczęściej pod kątem prostym, w której oba współpracujące koła są kołami stożkowymi. Stawia ona wyższe wymagania technologiczne przy produkcji niż przekładnia walcowa, ponieważ kształt zęba zmienia się wzdłuż jego szerokości. Dodatkowo warunki współpracy pary zębów pogarsza ugięcie wałka wejściowego wynikające z jego wysięgowego łożyskowania.

Przekładnia stożkowa składa się z koła czynnego (zębnika) i biernego, których kąty stożków podziałowych różnią się tym bardziej, im większe jest przełożenie. Z uwagi na mniejszą średnicę zębnik często stanowi całość z wałkiem wejściowym, koło napędzane osadza się na czopie wałka wyjściowego z użyciem połączenia wpustowego. Przy dużych średnicach stosuje się koła bierne składane, w których wieniec ustala się na walcowej powierzchni tarczy i mocuje śrubami ułożonymi na obwodzie. Jeżeli chodzi o technologię wykonania, to często stosuje się kucie, a przy większych kołach stożkowych odlewanie, po czym następuje nacinanie zębów.

Koło stożkowe powinno być ukształtowane w taki sposób, aby umożliwić wyjście narzędzia, którym zwykle jest głowica do nacinania kół o zarysie kołowym. Parametrem charakterystycznym dla narzędzia jest średnica głowicy, której odpowiada moduł zęba i jego szerokość.

Poza frezowaniem głowicą o zarysie kołowym stosuje się również struganie, przeciąganie przeciągaczem kołowym oraz w wyjątkowych przypadkach szlifowanie zębów. W tym przedostatnim przypadku stosuje się w obróbce zgrubnej przeciąganie kształtowe lub dla obróbki wykańczającej przeciąganie obwiedniowe, gdzie zachodzi względny ruch narzędzia i przedmiotu obrabianego w kierunku tworzących stożka podziałowego. Należy podkreślić dużą wydajność tej metody stosowanej w produkcji seryjnej.

Szlifowanie zębów można spotkać tam, gdzie konstruktorowi zależy na bardzo dokładnym zarysie zęba na przykład w przekładniach o znacznych prędkościach obwodowych, gdzie wymaga się równomierności ruchu obrotowego.

Oczywiście przekładnia stożkowa, tak jak inne rodzaje, może pracować jako motoreduktor. W napędach maszyn rolniczych (na przykład kosiarek) często jest konieczna zmiana kierunku napędu o 90 stopni i temu służą przekładnie stożkowe. W tego typu maszynach stosuje się zęby proste, ponieważ upraszcza to technologię wykonania, nie wymaga się zbytniej cichobieżności, przenoszone są małe moce przy niskich przełożeniach.